stadsmuur Zaltbommel bij heemtuin

Op dit forum zijn alle vragen en nieuwtjes welkom mbt de historie van de Bommelerwaard. Merk op dat genealogische en archeologische berichten beter in hun eigen forum geplaatst kunnen worden.

Moderator: josdekloe

vergt
Berichten: 47
Lid geworden op: wo jan 21, 2015 3:30 pm

stadsmuur Zaltbommel bij heemtuin

Bericht door vergt »

Zolang het nieuwe boek over de stadsmuur van Zaltbommel nog niet uitgekomen was, was onderstaand stukje wel nuttige informatie; echter het nieuwe boek is uit en dat is uiteraard vele malen informatiever en interessanter. Toen dit Forum vertimmerd werd heb ik dan ook alvast de bijbehorende foto's verwijderd. "Mijn" aangeaarde weergang lijkt veeleer de wal die aan de muur voorafging. Nu het forum weer in de lucht is dus het onderstaand in hoge mate overruled, al zou je ook kunnen zeggen, dat de auteur van het boek achteloos aan zijn voorgangers voorbij huppelt.

De stadsmuur van Zaltbommel is de laatste 25 jaar regelmatig onderzocht door archeologen en bouwhistorici. Er is niet heel veel van over, maar wel genoeg om er een duidelijke indruk van te krijgen; het is een eenvoudige muur zonder weergang op bogen zoals bij stadsmuren en kasteelmuren gebruikelijk is. De weergang is het looppad voor de verdedigers achter de kantelen.
Dit wil echter niet zeggen, dat er in het geheel geen weergang geweest is. Volgens Taco Hermans werd hij in geval van nood aangebracht door korte houten balken (kortelingen) in daarvoor uitgespaarde gaten te steken en daarover een plankier aan te brengen waarover de verdedigers konden lopen. Bij de hogere delen van de stadsmuur lijkt dit reëel. Er zijn echter ook lage delen in de stadsmuur waar de situatie anders kan zijn geweest. Bij de heemtuin tussen de Nonnenstraat en de muziekkoepel is de muur laag. Daar ligt ook de zogenaamde grafheuvel van de joodse begraafplaats. (foto 8 ). Het is bekend, dat joden hun begraafplaatsen heel lang handhaven en er hooguit in graven om nieuwe begravingen uit te voeren. Zodoende hebben zij wellicht een aardlichaam (=weergang) achter de muur gehandhaafd zoals ze het aantroffen toen ze er begonnen te begraven. Mogelijk is elders de aangeaarde weergang verdwenen door egalisering.
Er is daar ter plaatse nog een dwingende reden om de muur aan te aarden. Hij is ter plaatse namelijk ondiep gefundeerd getuige de spaarbogen die vooral aan de buitenzijde nadrukkelijk in het zicht zijn. Voor een vijand is het daar simpel om onder de bogen door te graven. en zich toegang tot de stad te verschaffen. (foto 4,5) De meeste spaarbogen van de bommelse stadsmuur steken aanzienlijk dieper. Storend voor mijn redenering is de aanwezigheid van schietgaten ter plaatse van de heemtuin die vanaf het huidig oppervlak uitstekend te gebruiken zijn, maar bij een aangeaarde weergang van 1m tot 1.5m hoog hun nut verliezen. Wel worden dan de thans dichtgemetselde kantelen weer bruikbaar. Ook een plankier op kortelingen harmonieert niet met de aanwezigheid van de schietgaten. Met enige goede wil zij de (dichtgezette) gaten voor die kortelingen overigens wel te zien.
Uniek is de situatie in Zaltbommel niet. Ook op de voorburcht van kasteel montfoort (utr.) zijn stukken muur gevonden zonder weergang op bogen. Opgravingen door de NJBG olv prof Renaud in 1978-79 hebben dit aangetoond. link naar de foto's:
https://plus.google.com/photos/11423531 ... banner=pwa
let op omschrijving rechtsboven
groet vergt
Plaats reactie